علیرضا توانا
حضور نظامی آمریکا نزدیک آبهای سرزمینی ونزوئلا این پیام را به دولت مرکزی کاراکاس مخابره میکند که آماده تنش های جدید باشد، ممکن است دولت آمریکا بخواهد با فشار نظامی یا تهدید، دولت ونزوئلا را به تغییر سیاستهای اقتصادی یا سیاسی وادار کند؛ اما تاریخ نشان داده که مداخلات نظامی مستقیم در کشورهای آمریکای لاتین معمولاً هزینههای سیاسی و اقتصادی بالایی دارد. حضور نظامی آمریکا در آبهای کارائیب میتواند مرتبط با تنش های روزافزون خاورمیانه نیز باشد به گونه ای که با سقوط دولت مرکزی ونزوئلا با فشارهای نظامی و نشستن دولت جدید، جهان از تامین نفت خام خود با ظهور تنش در خلیج فارس هیچگونه جای نگرانی نداشته باشد اما میتوان پیش بینی کرد که با افزایش تنش ها، کشورهای همسایه و سازمانهای منطقهای مثل مرکوسور (Mercosur) و اوپاک (OAS) ممکن است به شدت واکنش نشان دهند و درگیری نظامی با آمریکا میتواند تنشهای سیاسی و اقتصادی در آمریکای لاتین را افزایش دهد و روابط با متحدان را پیچیده کند.
به طور خلاصه رویارویی نظامی با آمریکا در کوتاه مدت موجب همبستگی مردم ونزوئلا می شود اما در طولانی مدت موجب فروپاشی اقتصاد آن خواهد شد. تاریخ نشان داده افرادی که با قلم تحریف می کنند، دشمن تر از افرادی هستند که با اسلحه میکشند؛ زیرا همیشه تخریب «تحریف» از «حذف» برای جامعه خطرناک تر و کشنده تر است، جنگ ها گذرا هستند و نوشته ها و معاهده ها پابرجا؛در دنیای سیاست هر چند خواسته یا ناخواسته هر حرکت یا توقفی میتواند در اثنای تاریخ نقش درخوری داشته باشد اما در این میان دو عنصر «دیپلماسی» و «جنگ» نقششان بویژه در قرن معاصر کتمان ناپذیر است.
در قرن معاصر هم «گفتگو» و هم «جنگ» دو زبان اساسی و برجسته در دیالکتیک تاریخی جهان بوده اند؛ گاه برای سلب و گاه برای ایجاب هر دو در مواقع نیاز و ضرورت ملت ها را در برگرفته اند. شاید امروزه که کشور دچار بحران های اقتصادی و تحریم های بین المللی شده است بهتر باشد نقشه راهی که سال های گذشته طی شده را بررسی کنیم تا بتوانیم ایرادات ناشی از آن را درک کنیم.
رویکرد اقتصاد مقاومتی محور سیاستِ اقتصادی ایران است؛ این مدل با تکیه بر تولید داخلی، کاهش مصرف، و نجات از وابستگی به نفت دنبال میشود اما بستن جریانات مبادله پولی و بانکی اجازه رشد این بخش را گرفته است اما ایران با توسعه سیستم بانکی سایهبان، ورود به تجارت رمزارزی (هرچند محدود و تحت نظارت) و گسترش معاملات تهاتری، راههای جدیدی برای حفظ تراکنشها و تجارت بینالمللی ایجاد کرده است، استفاده از رمزارزها، به ویژه در میان شهروندان و بخشهای خصوصی، برای حفظ ارزش داراییها و عمل بهعنوان ابزار دورزدن موقت تحریمها افزایش یافته است اما باید توجه داشت که اگر حجم معاملات رمزارزی زیاد شود با نظارت بالادستی بسته خواهد شد چون اولین کشوری که اقدام به معاملات حجیم برای دور زدن تحریم ها خواهد کرد ایران می باشد و باز باید توجه داشت FATF نظارت جدی بر این موضوعات دارد و باید راه حلی برای این اقدام اندیشه شود؛ شاید در این میان از افرادی راجع به پیمان های استراتژیک طولانی مدت بشنویم اما باید توجه داشت این پیمان ها زمینه سوءاستفاده از منابع مهم کشورمان را فراهم میکند.
