هوشمند سفیدی
فردا، ۱۷ مرداد ماه مصادف با “روزخبرنگار” است؛ روزی که در کشور ما برای پاسداشت خبرنگاران ، تحسین آزادی مطبوعات و نهایتا تکریم آزادی رسانه مورد توجه وعمل قرار گیرد. این مناسبت ، بستری مناسب را برای بحث و کنکاش درباره آزادی رسانه و تبییت اهمیت آن به دست می دهد.بی تردید آزادی رسانه ، اصلی است که با هرگونه سانسور و مداخله دولت و قدرت حاکم در انتشار مطالب و محتوا ها توسط رسانه، مخالف است.این اصل، یک حق اساسی برای گفتمان عمومی آگاهانه، حاکمیت دموکراسی و پاسخگو نگه داشتن قدرت سیاسی و اعمال کنندگان آن است؛ به قول شادروان استاد کاظم معتمد نژاد،آزادی مطبوعات زمانی تحقق می یابد که مدیران و مالکان رسانه ،آخرین حرف را در مورد آنچه می خواهند منعکس کنند، بزنند.
این اصل، آنچنان در ادبیات سیاسی حائز اهمیت است که برخی از صاحب نظران آن را رکن چهارم دموکراسی تعریف می کنند.شاید یکی از مبانی اهمیت آزادی رسانه در این نکته نمایان است که معمولا از طریق قانون اساسی که قانون مادر است،از آن محافظت می شود که در ایران نیز در اصل ۲۴ تجلی یافته است.حفاظت از آزادی رسانه ، می تواند برای یک نظام سیاسی ،مزیت های زیادی را ایجاد کند.ایجاد فضای نقد ،توسعه شفافیت ، جلوگیری از فساد ، نقد مداوم قدرت و جلوگیری از تعمیق و توسیع اقتدار گرایی و … ، برعکس، فقدان آن در گسترش و تقویت اقتدار گرایی و مفاسد دیگر تاثیر بسزایی دارد.
ناگفته پیداست که آزادی رسانه، برای رسانه ها، مسئولیت و دمکراتیک در پی دارد و باید بتوانند از عملکرد مسئولانه خود ، اطمینان یابند و مطمئن شوند که در چارچوب منابع عمومی عمل می کنند.
امروزه این مسئولیت حرفه ای ، با گسترش رسانه های نو ظهور و افزایش میدان عمل و میزان تاثیر گذاری آنها ، اهمیت بیشتری یافته است ، اما نمی تواند بهانه ای باشد برای محدودیت اصل آزادی رسانه ؛ رسانه های آزاد ، نماد دموکراسی نوین هستند و باید از آنها صیانت شود.
امروز ، آزادی رسانه یعنی آزادی خبرنگاران برای طرح موضوعات و مسائل مردم و باید از آزادی خبرنگاران در این زمینه،به اشکال مختلف حمایت شود. ما در مسیر تعمیق دموکراسی ، نیازمند تقویت آزادی رسانه هستیم که باید از مرحله قبل از تاسیس رسانه تا عملکرد پس از تاسیس را در بر بگیرد.
رسانه باید توانایی حمایت از مردم و طرح دیدگاههای آنان را داشته باشد،اگر در این زمینه تعلل بیشتری بکنیم،اعتماد مردم به رسانه ها به حداقل می رسد و رسانه های دیگران برای مردم ، راه می نمایند.
امروز،احترام به آزادی و رسانه آزاد و تقویت سطح آزادی دست اندرکاران رسانه ها ، باید محور مهم اصلاحات در کشور باشد.دولت چهاردهم که بحق در پی تقویت چنین رویکردی هایی است باید برای این نیت،سیاست گذاری اصولی داشته باشد و راه را برای استقرار رسانه های آزادی و تقویت آن هموار تر سازد.
اگر امروز به دنبال افزایش مشارکت سیاسی هستیم ، یک مسیر مهم برای تحقق آن ، وجود رسانه هایی است که از سایر استاندارد های آزادی سیاسی حمایت می کنند. رسانه آزاد ،زمینه اظهار نظر را -که از ویژگی های حکمرانی خوب است_ فراهم می کند و برعکس رسانه تحت کنترل در طرح تمایلات افکار عمومی ناتوان است.اینجاست که باید از ایده ها و نظراتی که میدان عملکرد رسانه را محدود می سازند دوری کرد. هرگونه نقص در دسترسی سهل به اینترنت با کیفیت و نیز فیلترینگ از مصادیق بارز محدودسازی رسانه است و باید در برداشتن درنگ نکرد. متاسفانه در حال حاضر رتبه ما در زمینه آزادی رسانه در بین ۱۸۰ کشور۱۷۶است؛ این وضعیت برازنده کشور ما نیست. روز خبر نگار،روزی است که باید به سمت کاهش و رفع این محدودیت ها باشیم .
