«امیرکبیر که خود اسطورۀ آزادمردی ایران است، میرزا محبعلیخان ناظمالملک مرندی یکانلو را ستایش میکند تا جایی که بعدها برخی او را «امیرکبیر ثانی» نام میبرند.» اکبر ایرانی، مدیرعامل موسسه پژوهشی میراث مکتوب به مناسبت برگزاری «همایش ملّی آذربایجان، دیپلماسی و تمامیّت ارضی ایران» که در سال جاری برگزار خواهد شد، با عنوان «بزرگداشت ایراندوستی از خطۀ آذربایجان» نوشته است: «وقتی کتاب «ملاحظات و محاکمات» میرزا محبعلیخان ناظمالملک مرندی یکانلو تصحیح نصرالله صالحی را خواندم، با مردی عاشق ایران، شجاع و وطنپرست مواجه شدم که برای دفاع از تمامیت ارضی کشورش، با تسلط به دانش تاریخ و جغرافیا و با قدرت و اعتماد به نفس بالا، در کمیسیون لوایح تحدید حدود غربی ایران، در مقابل گروه حقوقی حاکمان عثمانی میایستد و از رقیب نمیاندیشد، مذاکره میکند و حقانیت ایران را ثابت میکند، بهطوریکه در برخی نقاط مرزی تا ۵۰ کیلومتر به مساحت سرزمین خاک پاک ایران میافزاید.
