
انتقاد یکی از خبرنگاران در نشست خبری دبیر چهلوسومین جشنواره جهانی فیلم فجر در تهران، که پرسیده بود «چرا جشنواره را از تهران به شهرستان منتقل کردید؟»، شاید در ظاهر یک پرسش ساده باشد؛ اما در باطن، گواه شکافی عمیق در شناخت ما از ظرفیتهای فرهنگی این سرزمین است.
روحالله حسینی، دبیر جشنواره، همانجا با صراحت گفت: «شیراز در دنیا از تهران شناختهشدهتر است.» و امروز، با گذشت چند روز از آغاز جشنواره، این جمله از یک پاسخ شفاهی، به یک واقعیت عینی بدل شده است.
شیراز در حافظه جهانی به عنوان شهر شعر، معنویت، حکمت، فلسفه، باغ، معماری، مهماننوازی و فرهنگ جلوهگری میکند. نامی که پیش از طلوع اسلام به گواه گِلمُهرهای تخت ابونصر در قلب تمدن ایران درخشیدن داشت و قرنها نیز در کنار نیشابور، بغداد، دمشق و قاهره به عنوان یکی از مهمترین مراکز تمدن اسلامی مطرح بوده و هنوز هم در جهان عرب، اروپا و شرق دور، تداعیکننده ایرانِ فرهنگی است.
انتقال دبیرخانه جشنواره از تهران به شیراز نه محدود کردن جایگاه جشنواره، بلکه ارتقای آن و بازگشت آن به مسیر طبیعی خود بود؛ مسیری که در آن هنر باید به بطن فرهنگ مردم پیوند بخورد، نه صرفاً در سالنهای پایتخت محصور بماند.
بازتاب رسانهای جشنواره چهلوسوم، گواه این انتخاب درست است؛ آنچه خبرنگاران، عکاسان خبری و رسانههای استان فارس رقم زدند، کمنظیر بود؛ از لحظه امضای تفاهمنامه انتقال دبیرخانه تا روزهای پُر تبوتاب آغاز اکرانها، حجم توجه و دقتی که رسانههای فارس به جشنواره بخشیدند، چند برابر دورههای قبل است.
رسانههای محلی با استانداردهای حرفهای بالا و نگاهی ملی، روایتگر اصلی این رویداد شدند و بسیاری از رسانههای سراسری را نیز به دنبال خود کشاندند؛ به گمان من، این نخستین بار بود که جشنواره جهانی فیلم فجر چنین دامنهای از پوشش خبری را تجربه کرد؛ و این موفقیت، مرهون تلاش حرفهای رسانهای فرزندان همین شهر است.
از منظر زیرساخت، شیراز سالهاست که برای میزبانی چنین رویدادهایی آماده است؛ سالنهای سینمایی استاندارد، مجموعههای نمایش مدرن، ظرفیتهای اقامتی قابل اتکا، شبکه حملونقل مناسب و آرامش شهری که امکان تجربه فرهنگی باکیفیت را فراهم میکند، همه و همه در خدمت این جشنواره قرار گرفت؛ سالنهای پر، فروش بلیت اکثر سانسها در چند ساعت، برگزاری منظم نشستهای علمی و کارگاهی که با استقبال مواجه شد، نشان داد مردم شیراز مخاطب جدی سینما هستند.
از سوی دیگر، حضور هنرمندان بینالمللی و ابراز علاقه آنان به شهر شیراز، بار دیگر یادآور جایگاه تمدنی این شهر شد. مهمانان خارجی، شیراز را «پایتخت فرهنگی ایران» خواندند و از تجربه حضور در این شهر با احترام و تحسین یاد کردند؛ برای آنان، دیدار با شهر حافظ و سعدی، قدم زدن در کوچهباغهای تاریخی و مواجهه با معماری فاخر، بخشی از جذابیت جشنواره بود؛ این همان سرمایهای است که تهران، با همه امکانات خود، کمتر از آن برخوردار است.
شیراز در متن فرهنگ ایران قرار دارد و جشنواره جهانی فیلم فجر با حضور در این سرزمین، شکوفاتر، پرمخاطبتر و جهانیتر از پایتخت سرفرازی میکند.
شیراز، بار دیگر نشان داد که ظرفیت میزبانی رویدادهای بینالمللی را نه در سطح شهرستان، بلکه در تراز پایتخت فرهنگ و هنر ایران دارد؛ پایتختی که هیچ نقشه سیاسی نمیتواند آن را از این جایگاه جدا کند.



