نسترن اسکندرپور: نائیرا گریگوریان، متولد سال ۱۳۵۱ در ایروان، پایتخت ارمنستان است. موسیقی از همان سالهای کودکی بخش جداییناپذیر زندگی او بوده و آموزش پیانو را از سنین پایین آغاز کرد. در سال ۱۹۸۸ وارد مدرسه موسیقی دولتی ایروان شد و آموزش تخصصی پیانو را در کنار مباحث تئوریک، هارمونی و تاریخ موسیقی تا سطح حرفهای دنبال کرد. پس از مهاجرت به ایران، مدرک تحصیلی توسط وزارت علوم معادلسازی و به عنوان مدرک کارشناسی تأیید شد. از آن زمان، بیش از دو دهه است که بهصورت حرفهای در زمینه آموزش پیانو فعالیت دارد. در ادامه گفت وگو با این هنرمند را می خوانید. آموزش موسیقی کلاسیک چه جایگاهی در پرورش شخصیت انسانها دارد؟ آموزش موسیقی کلاسیک صرفاً به یادگیری یک ساز محدود نمیشود؛ بلکه مسیری برای پرورش نظم ذهنی، ارتقاء تمرکز، تقویت قدرت تحلیل و بروز احساسات عمیق انسانی است. موسیقی کلاسیک به دلیل ساختار پیچیدهاش، هنرجو را به تفکر، تحلیل و درک معنای درونی اثر سوق میدهد. به همین دلیل، من موسیقی را ابزاری برای ساختن انسانهای عمیقتر میدانم. تفاوتهای اصلی بین سیستم آموزش موسیقی در ایران و ارمنستان چیست؟ در ارمنستان، آموزش موسیقی بخشی از سیستم رسمی آموزش و پرورش است. کودکان از سنین بسیار پایین وارد مدارس تخصصی موسیقی میشوند و دروس تئوری، هارمونی، سلفژ، تاریخ موسیقی و ساز تخصصی بهطور یکپارچه آموزش داده میشود. در ایران، آموزش بیشتر در قالب کلاسهای خصوصی یا آموزشگاهها انجام میشود و هنوز به یک سیستم رسمی، منسجم و سراسری نرسیدهایم. البته باید بگویم که انگیزه و استعداد در هنرجویان ایرانی بسیار بالاست و این مسئله تا حد زیادی کمبود ساختار را جبران میکند. در آموزش پیانو از چه متدهایی استفاده میکنید و تمرکز شما بر چه مهارتهایی است؟ بسته به سطح هنرجو، از متدهای مختلف بینالمللی مانند Faber، Alfred، Suzuki و برای سطوح پیشرفتهتر از منابع ABRSM و Trinity استفاده میکنم. تمرکز من نهتنها بر آموزش تکنیکهای نوازندگی مانند legato، staccato، دینامیک و کنترل پدال است، بلکه تحلیل ساختار قطعه، آشنایی با سبک آهنگساز، شناخت فرم موسیقایی (مثل سونات یا فوگ) و تفسیر شخصی از اثر را نیز در دستور کار قرار میدهم. جایگاه تئوری در کلاسهای شما چیست؟ تئوری موسیقی، زبان پشت نتهاست. هنرجویی که نتواند ساختار آکوردها، مدگردی، ریتم پیچیده یا فرم قطعه را تحلیل کند، فقط نوازندهای مکانیکی خواهد بود. من در هر سطح آموزشی، تئوری را بهشکل کاربردی در کنار نوازندگی آموزش میدهم تا هنرجو از «چرا»ی هر نت آگاه باشد، نه فقط از چگونگی اجرای آن. چقدر به مسئله آمادگی ذهنی و مدیریت استرس اجرا توجه دارید؟ این موضوع برای من بسیار مهم است. بسیاری از هنرجویان، علیرغم تسلط فنی، در زمان اجرا دچار اضطراب صحنه میشوند. در کلاسها از تکنیکهای تمرکز، تصویرسازی ذهنی، تنفس عمیق و تمرینات ذهنی برای آمادهسازی روانی استفاده میکنم. آموزش واقعی زمانی اتفاق میافتد که هنرجو بتواند در فضای اجرا با آرامش، تمرکز و عمق احساس خود بنوازد. آیا برنامهای برای برگزاری مسترکلاسها و کارگاههای تخصصی دارید؟ بله، در حال حاضر در حال برنامهریزی مجموعهای از کارگاههای رایگان در اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شمیرانات هستم. این کارگاهها شامل آموزش تئوری، تحلیل آثار، تکنیکهای تمرین مؤثر، شناخت سبکها و حتی آمادگی برای حضور در مسابقات بینالمللی است. هدف من فراهمکردن فضایی حرفهای برای هنرجویان مناطق کمتر برخوردار و ارتقاء سطح آموزشی در سطح منطقه است. نقش انجمن موسیقی شمیرانات در فعالیتهای شما چگونه بوده است؟ همکاری من با انجمن موسیقی شمیرانات، یکی از ستونهای اصلی فعالیت حرفهای من در سالهای اخیر بوده است. در این مدت، با حمایت انجمن موفق به برگزاری رسیتالهای متعدد، فستیوالهای پیانو، و برنامههای آموزشی متنوع شدهایم که تأثیر بسیار مثبتی بر هنرجویان و فضای موسیقی منطقه گذاشته است. مهدی کاظمی، رئیس انجمن، چه نقشی در این مسیر داشتهاند؟ آقای کاظمی نهتنها مدیری فرهنگی، بلکه انسانی فرهیخته، حامی و آیندهنگر هستند. با انرژی و صداقت مثالزدنی، همواره مشوق فعالیتهای من و دیگر مدرسین موسیقی کلاسیک بودهاند. اگر امروز شاهد رشد کیفی برنامههای آموزشی در منطقه شمیرانات هستیم، بدون تردید بخش عمدهای از آن به حمایتهای ایشان بازمیگردد. از ایشان صمیمانه تشکر میکنم و امیدوارم این همکاری در سالهای آینده نیز ادامهدار باشد. برنامه بلندمدت شما در حوزه آموزش موسیقی چیست؟ هدف من تأسیس یک مرکز تخصصی آموزش پیانو با استانداردهای بینالمللی در ایران است؛ مرکزی که در آن، آموزش هنرجو، تربیت مدرس، تحقیق و برگزاری مسترکلاسها در کنار هم اتفاق بیفتد. ما نیاز به نهادهایی داریم که موسیقی را نه بهعنوان سرگرمی، بلکه بهعنوان یک ابزار تحول فرهنگی و اجتماعی نگاه کنند. صحبت پایانی؟ من هم از شما و تیم محترم رسانهتان متشکرم. همچنین قدردانی ویژهای دارم از جناب آقای مهدی کاظمی، رئیس محترم انجمن موسیقی شمیرانات، و همه عزیزانی که با حمایتهایشان راه را برای آموزش حرفهای و باکیفیت موسیقی هموار میکنند. امیدوارم بتوانیم گامهای مؤثرتری در ارتقاء فرهنگ موسیقی کشور برداریم.
